Siyasi partiler, siyasi makamlar için yarışmaları organize eden kolektif örgütlerdir. Anson D. Morse’a göre siyasi parti, “temsil ettiği belirli grup veya grupların çıkarlarının ilerletilmesi ve ideallerinin gerçekleştirilmesi” için birleşen ortak prensiplere dayalı dayanıklı bir örgütlenmedir.
Atilla ilhan’a göre ise parti tamamen (eskilerin iktisadi siyasi dedikleri) ekonomik-politiklikle ilgili bir meseledir. Yani hem politikayla ilgili sosyal, hem ekonomiyle ilgili iktisadi bir meseledir.
Fransız İhtilali’ni yapanlar, ticaretle zenginleşen esnaf sınıfı ve bunlarla işbirliği yapan işçi ve köylülerdi. Kamu kaynaklarının adil dağıtılması ve insanların insanca yaşayabilmesi için, hep birlikte kral, kilise ve derebeylere karşı harekete geçip krallık sistemini devirip, yerine cumhuriyeti (yönetime kendilerinin geldiği) ihdas etmişlerdi. İktidarı kraldan alıp, kendi sistemini uygulamak için halk meclisini kurdular. (Bizdeki karşılığı Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir.) Bu meclis kurulduktan sonra seçime gidilip, halkın iradesi bu meclise seçimle taşınacaktı. Halk, seçim yapabileceği temsilcileri seçebilmek için “parti (ler)” kurulmuştu.
Neden destek olmalıyız?
Partiler dinsel değil, ekonomik bir meseledir. Bizde çok partililikte yoktur. Esasında her dönemde iki parti olmuştur. Geleneksel ve Avrupai kültürü savunan anlayışlı iki partidir. Bunların temeli halkın refahına dayalı ekonomik kalkınma değildir, hiçbir zaman da olmamıştır. Kısaca ülkemizdeki partiler kültür (ideoloji) temeline dayanmaktadır. “Biz öncelikle demokrasi nedir, hangi partiden neden oluyoruz”u anlamamız gerekiyor. Biz bir partiye oy veriyoruz ama bu liberal diye” değil, “sosyalist diye” değil. Bu “dini savunuyor”, bu “laikliği” savunuyor, bu “batıyı” savunuyor, bu “doğuyu” savunuyor diye veriyoruz. Bu analiz yalnız sömürgelerde olan bir “şey”dir. Bundan kurtulmanın tek yolu, aklımızı başımıza devşirip, ekonomi-politiğe dayalı, yani memleketin çıkarlarına dayanan iktisadi manada olayı anlayıp, partilerimizi ona göre kurmak, ona göre seçmektir. Partileri “bizim olan (kamu) kaynakları iyi yönetip, bizleri refah, sulh ve selamet içinde, muasır medeniyet ölçülerinde ve yaşamsal değerlerimizi özgürce yaşayabilmek için uygun ortam hazırlaması için” destek vermeli ve tercih etmeliyiz.
Yeni bir parti ve yol haritası
Demokrasilerin vazgeçilmezlerinden biri seçimler, seçimlerin olmazsa olmazlarından da siyasi partilerdir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na kayıtlı 157 aktif veya aktif olmayan siyasi parti var. Her dönemde de farklı gruplarda yeni bir parti kuruluş çalışması yapılmaktadır. Yakın bir zamanda faaliyete geçmiş olan ve Genel Başkanlığını Prof. Dr. Yusuf Halaçoğlu’nun yaptığı Kutlu Parti’dir. Kuruluş çalışması içinde olan bir kaç grubun varlığından da haberdarız.
Siyasete bilimsel açıdan araştırmalar yaptırıp, konunun uzmanlarınca tartışıldığı ve ülkenin muhtelif şehirlerinde toplantılar yapıp, halkın genel tercihini almaya çalışan ciddi bir grubun çalışmasından bir bölümü sizlerle paylaşmak istedim. Yakın tanıdığım, kendine “ülke sorunlarının çözümünü ve refahı sağlamayı” ülkü edinmiş bir kardeşimiz olan Adil Aşırım’ın çalışmasından bahsetmek istiyorum. Sayın Aşırım, Ankara Anadolu Kulübü’nde elliye yakın bakan, milletvekili, bürokrat, işadamı ve gazetecinin katılımıyla gerçekleştirdiği toplantıda, yaptırmış olduğu ciddi ve “yeni siyasete” yol gösterici bir araştırma çalışmasının kısa bir sunumunu yaptı. Bu çalışmadan (İvem Araştırma) kısaca sizlere bahsetmek istiyorum.
Adil Aşırım ve ekibinin çalışma raporu
Büyükşehir ağırlıklı olmak üzere 28 ilde 4000 denekle yapılan araştırma anketinde, muhtelif ve can alıcı sorular sorulmuş ve alınan cevaplarla yeni bir partinin yol haritası oluşturulmak üzere müzakereye açılmıştır. Bu soruları kısa başlıklar halinde;
Nasıl bir lidere oy vermek istersiniz?
Ağır başlı ve devlet adamına oy veririm diyenler %36.0, Enerjik ve iş bitirici lidere oy veririm diyenler ise %39.3 tür. Karizmatik ve hitabeti güçlü olana %10.4, Fikir belirtmeyenler ise %13.4 olarak cevaplamıştır.
Başka bir “Sizce Türkiye’nin mevcut siyasi durumunda yeni bir partiye ihtiyaç var mı?” sorusuna verilen cevaplar; Evet, var diyenler %48.2, Hayır, şu an mevcut partiler yeterli diyenler %48.1, Fikir belirmeyenler ise %3.7 olarak tespit edilmiştir.
“Siyasi partiler aşağıdakilerden hangisini daha çok öne çıkarmalı? Sorusuna, Liderini %26,2, Parti teşkilatını ve kadrolarını %24.0, ideolojisini-kimliğini %35.4 ve fikrim yok diyenler ise %14.4 olarak cevaplamışlardır.
Son seçimlerde oy verdiğiniz partiye ilişkin duygunuz nedir? Sorusuna; Gönül rahatlığıyla oy verdim diyenler %54.3, Tam içime sinmeyerek oy verdim diyenler %34.1, fikrim yok diyenler ise 514.6 olarak cevaplamışlardır.
- AK Parti ve CHP istenmeyen parti
Ak Parti’den de CHP’den de bıktım, bunlara oy vermek istemiyorum dediğiniz oluyor mu? Sorusuna; Evet diyenler %58,0, Hayır diyenler %35,4 ve Fikrim-cevap yok diyenler ise %5,6 olarak cevaplamışlardır.
Erdoğan seçilemiyor
Yeni bir Cumhurbaşkanlığı seçimi olması durumunda nasıl oy kullanırsınız? Sorusuna; Erdoğan’ın karşısındaki en güçlü aday kimse ona oy veririm diyenler %27.8, CHP adayının karşısındaki en güçlü aday kimse ona oy veririm diyen %8,6, Kendime yakın hissettiğim başka bir adaya oy veririm diyenler % 45.0, sandığa gitmem diyen %11.3 ve fikrim yok diyen %7.2 olarak cevaplamıştır.
Sizce yeni kurulacak olan parti mevcut siyasi bloklar arasında nerede durmalı? Sorusuna; İktidara yakın durmalı %18.0, İktidarın karşısında durmalı %24.1, İktidara ve Muhalefete eşit mesafede durmalı diyen %45.7 ve Fikrim yok diye cevap verenler %12.2.
Siyasal görüşünüzü/duruşunuzu nasıl nitelersiniz? Sorusuna; Sağcıyım %22,1, Solcuyum %15,3, Ne sağcıyım ne de solcuyum diyen %54,8, fikirim yok diyen ise %7,8.
Fakir seçmenin tercihi: Laik milliyetçi bir parti
Sizce yeni kurulacak bir parti nasıl bir parti olmalı? Sorusuna; Milliyetçi ve laik %32.8, Milliyetçi ve demokrat %30.0, Milliyetçi ve muhafazakar %23.0 ve fikrim yok diyen %14.2
Kendinizi hangi gelir grubuna ait hissediyorsunuz? Sorusuna; Yüksek gelir grubuna %6,6, Orta gelir grubuna %49.9, Düşük gelir grubuna %41.7 ve fikrim yok diyen %1.8
Sizce yeni kurulacak bir parti hangi toplum kesimine hitap etmesi gerekir? Sorusuna; Yüksek gelir grubuna %9.1, Orta gelir grubuna %29.4, Düşük gelir grubuna %49.9 ve fikir belirtmeyen %11.2
Türkiye’yi yönetenlerin öncelikli hedefi aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? Sorusuna; Ekonomik kalkınma ve refah artışı %30.8, Demokrasi, adalet ve özgürlüklerin temini %20.9, Laikliğin korunması %5.1, Güvenliğin ve ülke bütünlüğünün sağlanması %12.1, Sığınmacıların geri gönderilmesi %25.9 ve fikrim yok diyen %5.1
Siyasetçileri en çok nerede görmek istersiniz? Sorusuna; Sosyal medyada %8.0, Sokakta/mahallede %62.5, Ev ziyaretlerinde %12.5, Yerel TV %3.8, Ulusal TV %4.8, Fikrim yok %8.4
Siyasi gelişmeleri en çok nereden takip ediyorsunuz? Sorusuna; Televizyon kanalları %43.1, Basılı gazeteler %1.8, Internet Medyası %12.7, Sosyal medya platformları %33.9, Youtube %1.8, Radyo kanalları %0.7, Çevre-eş-dost-aile arası konuşmalar %1.4, hepsi %1.6 ve Fikrim yok diyen %2.7