Türk edebiyatına fe kültür hayatına önemli katkıları olan Yazar, senarist, eleştirmen Selim İleri (75), İstanbul’da hayatını kaybetti. 1949’da İstanbul’da doğan İleri, 19 yaşında yazdığı ilk öykü kitabı Cumartesi Yalnızlığı’ndan bu yana Türk edebiyatında önemli bir isim oldu. Kaleme aldığı romanlar, denemeler, senaryolar ve tv programlarıyla Türkçe’nin en güçlü kalemlerinden biriydi.
Bir süredir ciddi sağlık sorunları yaşayan yazar,, senarist ve eleştirmen Selim İleri bu sabah yeniden rahatsızlanması üzerine hastaneye kaldırıldı. İleri, akşam saatlerinde tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
1998’de Devlet Sanatçısı unvanını aldı
İleri, 1998 yılında “Devlet Sanatçısı” unvanına, 2012’de de Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü’ne layık görüldü.
Usta kalem İleri, 1970’lerden itibaren roman, öykü, şiir, deneme, tiyatro, anı, inceleme gibi edebiyatın farklı türlerinde nitelikli eserler ortaya koydu. Çağdaş Türk edebiyatının en üretken kalemlerinden biri oldu.
Edebiyat dünyasına kazandırdığı eserler dışında 20’nin üzerinde senaryo yazan İleri, Yeni Ufuklar, Yeni Dergi, Papirüs, Varlık, Türk Dili, Politika, Dünya, Milliyet, Milliyet Sanat, Gösteri, Cumhuriyet ve Zaman’ın arasında olduğu birçok gazete ve dergide inceleme, eleştiri yazılarıyla yer aldı.
Köşe yazarlığı da yapan İleri, yazı dizileri hazırladı. Radyo ve televizyonlarda kültür sanat programları sundu.
Öğretmeni Vedat Günyol sevdirdi
1955’te okul hayatına başlayan Selim İleri, birinci sınıfı Cihangir İlkokul’unda, sonraki dönemi de Firuzağa İlkokul’unda okudu. 1960 yılında Galatasaray Lisesinde yatılı öğrenci oldu. Fransızca kompozisyon dersinden bütünlemeye kalınca yıl kaybetmemek için Galatasaray Lisesi’nden ayrıldı.
Önce kısa bir süre Bakırköy Lisesi’ne devam ettikten sonra Atatürk Erkek Lisesi’ne geçti. Bu okul, edebiyat yaşamına yön veren iki öğretmenle tanışmasına vesile oldu. Edebiyat öğretmeni Rauf Mutluay, ona edebiyatı sevdiren insanlardan biri olarak yaşamındaki yerini alırken onu öykü yazmaya yönlendiren Fransızca öğretmeni Vedat Günyol’du.
İlk romanı Destan Gönüller (1973)’dir. Selim İleri’nin edebî yaşamında dönüm noktalarından biri olan Her Gece Bodrum romanı 1976’da yayımlandı. Selim İleri, 1978’te, Ali Bozok, Mehmet Tim’le birlikte Günebakan Yayınevi’ni kurdu. Yayınevi üç dört yıl sonra maddi olanaksızlıklar yüzünden kapandı. 1987’de Argos dergisinde yöneticilik yapmaya başladı ve dergi kapanıncaya kadar buradaki görevine devam etti.
Selim İleri, 1990’lara gelindiğinde tiyatro oyunları yazmaya başladı. Cahide, Ölüm ve Elmas ilk oyunudur. Daha sonra Allahaısmarladık Cumhuriyet’i yazdı. Sahnelenen bu oyun 1997’de hem Afife Jale hem de Avni Dilligil ödüllerini aldı ve Selim İleri de en iyi tiyatro yazarı seçildi. Son oyunu Mihri Müşfik: Ölü Bir Kelebek’in sahnelendiği 1998 yılında, Devlet Sanatçısı unvanına layık görüldü.
Yazı, edebiyat tek uğraşısı oldu
Selim İleri, 1970’lerden bugüne yaşamı boyunca yazıdan başka bir uğraş edinmeyen, roman, öykü, şiir, deneme, tiyatro, anı, inceleme gibi edebiyatın farklı türlerinde nitelikli eser ortaya koyan çağdaş Türk edebiyatının üretken kalemlerinden biridir.
